Sizde herkes gibi Elon Musk ismini birçok yerde duymuşsunuzdur. Bazı yerlerde Paypal’ın kurucusu olduğunu, uzaya gönderdiği arabayı veya SpaceX, Tesla gibi diğer çılgın projelerini görüp okuyoruz. İster istemez bu kadar çılgın projelere imza atan insanın hayatını ve hayatının dönüm noktalarını merak ediyoruz. İşte bu yazımızda Elon Musk Kimdir? diye merak eden herkese bu çılgın adamın hayatından ve projelerinden bahsedeceğim.
Elon Musk Kimdir? Elon Musk’ın Hayatı
28 Haziran 1971’de Güney Afrika’da, Kanadalı bir anne ve Güney Afrikalı bir babadan dünyaya gelen Elon Musk bir mühendis, yatırımcı ve aynı zamanda girişimcidir.
Onun hayal dünyası ve ileriye yönelik planları çocukluk yıllarına dayanıyor. Çocukluğunda gözlerini bir noktaya diker ve uzun bir süre konuşmazmış. Hatta ailesi bundan dolayı onu sağır sandığı zamanlar bile olmuş. Daha sonraları anlaşıldı ki Elon Musk o zamanlarda sadece hayal kuruyordu. Yıllar sonra annesi bu durumu şu cümlelerle anlatıyor.
“Sanki zihni başka bir evrene geçiş yapardı. Bu konuda artık üzerine gitmiyorum çünkü böyle zamanlarda yeni bir roket ya da benzer bir şey tasarladığından emin oluyorum.“
Daha küçük yaşlarda kendi kendine yazılım ve programlamayı öğrendi. Henüz 10 yaşındayken IBM tarafından yapılan bir sınavda en yüksek puanlardan birini alarak ileride neler başarabileceğinin sinyallerini vermişti. 12 yaşındayken Blastar adındaki uzay oyununu yazdı. PC ve Office Technology dergileri Blastar oyununu son derece etkileyici buldu ve Musk’tan oyun kodunu 500 dolarlık çek karşılığında satın aldı. Böylece Elon Musk iş dünyasına ilk adımını atmış oldu.
Şubat 2018 itibarıyla 20.8 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin 53. insanı oldu.
Nerden Nereyeee 🙂
17 yaşındayken yani 1989’da, Güney Afrika ordusunda zorunlu askerlik hizmetini yapma zamanı gelmişti. O ise hem askerlik hizmetini yapmamak hem de üniversite eğitimi için Kanada’ya taşındı. Daha sonra askerliğini neden yapmadığını şu cümlelerle açıklamıştı.
“Askerlik yapmakla ilgili bir sorunum yok, ancak Güney Afrika ordusunda askerlik yapıp siyahi insanları bastırmaya çalışmak bana vakit geçirmek için iyi bir yol gibi görünmedi.”
Elon Musk, ilerleyen zamanlarda hep Amerika’ya gitmeyi istiyordu. Bu isteğinin nedenini de şu cümleyle anlatmıştı.
“Orası muhteşem şeylerin mümkün olduğu yer.”
1992 yılında Queen’s University’de iki yıl eğitim aldı. Buradaki eğitiminden sonra University of Pennsylvania’da işletme ve fizik bölümlerini okumak için Kanada’dan Amerika’ya gitti.
Üniversite yıllarında giderlerini karşılamak için ilginç bir yoldan para kazanıyordu. Ev partileri düzenliyor ve giriş ücreti olarak da 5 dolar alıyordu. Bunu yaparkende işini ciddiye alıp, bu partilerde sorumluluğunu bilir ve asla alkol almazmış.
Elon Musk, ilk evliliğini 2000 yılında fantastik kitap yazarı Justine Musk ile yaptı. 2008 yılında bu evliliğini sonlandıran Musk, 2010 yılında Talulah Riley ile evlendi. Bu evliliği de kısa sürdü ve 2012 yılında evliliklerini bitirme kararı aldılar. 1 yıl ayrı kaldıktan sonra 2013 yılında tekrar Talulah Riley ile evlendi. Bu sefer de evlilikleri uzun sürmedi ve 2016 yılında tekrar boşandılar. Elon Musk’ın bu evliliklerinden 6 çocuğu bulunuyor.
Elon Musk’ın Projeleri
Elon Musk, gelecekte insanları en çok etkileyecek 3 alanın olduğunu düşünüp bu alanlarda girişimler yapmaya karar verdi. Bu alanlar,
- İnternet
- Uzay
- Temiz Enerji
1 – Zip2
Elon Musk, fizik alanında doktora yapmak için Kaliforniya’daki Stanford Üniversitesi’ne gitti. Daha sonra hayallerindeki projeleri hayata geçirmek için Stanford’dan ayrıldı. Kardeşiyle birlikte babalarından aldıkları 28.000 dolar ile ilk şirketi olan Zip2 Corporation‘ı kurdu. Projenin amacı gazeteler için internet üzerinden erişilebilecek bir şehir rehberi sitesi kurmaktı. The New York Times ve Chicago Tribune’un yeni web siteleri için kısa sürede içerik sağlıyordu. 1999 yılında, Compaq Computer Corporation‘ın bir bölümü, Zip2’yi 307 milyon dolar nakit ve 34 milyon dolar hisse senedi karşılığında satın aldı. Elon Musk’ın bir sonraki projesi ise X.com olacaktı.
2 – Paypal
Elon Musk, Zip2’den kazandığı parayla 1999’da bir finans ve ödeme şirketi olan X.com‘u kurdu. Daha sonrasında 2001 yılında Confinity ve X.com birleşti ve yeni şirketin adını PayPal olarak duyurdu. Paypal, Ekim 2002’de eBay tarafından 1,5 milyar dolar karşılığında satın alındı. Elon Musk bu satıştan 180 milyon dolar kazandı. Artık hayallerindeki projeleri gerçekleştirmek için gerekli sermayeyi buldu diyebiliriz.
Aslında Elon Musk’ın çılgın bir mucit olarak anılmasının dönüm noktalarından birisi de burası diyebiliriz. Çünkü düşünün yaptığınız bir projeden elinize tam 180 milyon dolar geçiyor. Normal bir insan neyi düşünür? Önce kendime güzel bir ev alırım. Sonra son model bir araba vb.. şekilde ihtiyaçlarımızı karşılarız. Sonra da kalan paranın bir miktarıyla bir iş kurarız galiba. Yani en azından insanların büyük çoğunluğu bu şekilde davranır diye düşünüyorum.
Peki Elon Musk nasıl mı yaptı? Kendisi bunu şu cümlelerle anlatıyor;
“PayPal’da vergi sonrası kazancım 180 milyon dolar civarıydı. Bunun 100 milyonunu SpaceX’e, 70 milyonunu Tesla’ya ve 10 milyonunu SolarCity’ye yatırdım. Sonra da kira için borç almak zorunda kaldım.” 🙂
İşte sadece aldığı bu kararlar bile adama çılgın demek için yeter de artar. Burda şuna da dikkatinizi çekmek istiyorum. Tamam parasının tamamını bu işlere yatırmış ne var bunda diyebilirsiniz. Ama bu işleri kurarken Elon Musk’ın hedefinde Dünya değil Uzay var.
Uzay, Mars ve diğer gezegenler ile ilgili düşüncelerine yazımızın ilerleyen kısımlarında daha detaylı değineceğim.
3 – SpaceX
Elon Musk, bu sefer de Paypal’dan elde ettiği gelirin bir kısmıyla 2002 yılında ticari uzay yolculuğu için uzay aracı inşa etmek amacıyla üçüncü şirketi olan Space Exploration Technologies Corporation yani SpaceX‘i kurdu.
SpaceX roket teknolojisine odaklanmış fırlatma araçları geliştirip üreten bir şirkettir. Şirketin ilk iki fırlatma araçları Falcon 1 ve Falcon 9 roketleri; ilk uzay aracı ise Dragon’dur. 2009’da Falcon1 roketi, Dünya yörüngesine uydu yerleştiren ilk sıvı yakıtlı fırlatma aracı olmuştu.
Aynı zamanda SpaceX, Uluslararası Uzay İstasyonu’na bir araç gönderen ilk ticari şirket olarak tarihe adını yazdırmıştır.
2018 yılında Falcon Heavy füzesi Mars araştırmaları adına Florida eyaletindeki Kennedy Uzay Merkezi‘nden sorunsuz bir şekilde uzaya fırlatıldı.
4 – Tesla
2003 yılında iki mühendis tarafından kurulan Tesla Motors’a, 2004 yılında Elon Musk’da dahil oldu. İlerleyen zamanlarda birçok mühendisle kadrosunu daha da genişleten bu şirket, 2014 senesinde şirket hisslerini halka da açmaya başladı.
Şirketin ürettiği elektrik ile çalışan ilk otomobili Tesla Roadster, 31 ülkede yaklaşık 2500 adet satış yaptı.
Tesla’nın CEO’su Elon Musk, yaptığı bir açıklamada şirketin marka değerlerinin olması gerekenden yüksek olduğunu ve araba üretmenin hiç karlı bir iş olmadığını söylüyor.
Iron Man filminin yönetmeni Jon Favreau, verdiği bir röportajda filmin baş kahramanı Tony Stark karakterinin oluşumunda Elon Musk’tan ilham aldıklarını açıklamıştı.
5 – SolarCity
Elon Musk’ın en büyük hissedarı olduğu SolarCity, Amerika’nın en büyük güneş enerjisi sistemi sağlayıcısıdır. Bu şirketi kurmaktaki asıl amacı ise, güneş enerjisi ile temiz elektrik üreterek küresel ısınma ile savaşmaktı.
6 – Hyperloop/Boring Company
Elon Musk ile Richard Branson’ın, California’daki trafik problemini yeraltından tüneller kazarak azaltmayı hedefleyen projesidir. Tünellerin yaklaşık olarak 600 km hıza ulaşması bekleniyor.
7 – OpenAl
Yaklaşık 1 milyon dolarlık bir bütçeyle kurulan son projesi OpenAI, hiçbir kar amacı gütmeden sadece yapay zekanın gelişimi üzerine çalışacak. Çünkü Elon Musk yapay zeka konusundaki gelişmelerden endişe duyduğunu, ABD’deki eyaletlerin yapay zekayı düzenleyici kanunlar çıkarmaları gerektiğini ve yapay zekanın insan medeniyetinin geleceği için önemli bir risk taşıdığını söylüyor.
Elon Musk’ın Sözleri ve Görüşleri
✔ Mars hakkındaki düşüncelerini şu şekilde açıkladı;
“Sonuçta, Mars’ı Dünya’ya benzer bir gezegene dönüştürebilirsiniz. Sıcaklığını artırabilirsiniz.”
Bu konuşmasının üzerine biraz daha detaylandırması istendiğinde,
“Bunu yapmanın bir hızlı bir de yavaş olmak üzere iki yolu var. Hızlı yol Mars’taki çukurlara termonükleer bombalar atmak” dedi. Ancak daha sonra konuya bir açıklık getirdi ve “bu fikrin sadece nükleer füzyon yoluyla Mars’ın yanında iki güneş oluşturmak” olduğunu açıkladı.
✔ Bir başka yerde şöyle diyor: “Bir asteroid veya büyük bir volkan bizi yok edebilir. Ayrıca dinozorların hiç görmediği risklerle karşı karşıyayız; mühendislik ürünü bir virüs, yanlışlıkla oluşturulmuş bir mikro karadelik, küresel ısınma ya da sonumuzu getirecek henüz bulunmamış bir teknoloji. İnsan ırkı milyonlarca yıldır evrimleşmekte; fakat son 60 yılda atomik silahlar kendimizi tüketmek için bir potansiyel oluşturdu. Er ya da geç hayatı mavi-yeşil topun ötesine genişletmek zorunda kalacağız ya da soyumuz tükenecek.”
✔ Yapay zeka konusundaki gelişmelerden endişe duyduğunu, ABD’deki eyaletlerin yapay zekayı düzenleyici kanunlar çıkarmaları gerektiğini ve yapay zekanın insan medeniyetinin geleceği için önemli bir risk taşıdığını söylüyor.
Hatta bu görüşü yüzünden Facebook’un CEO’su Mark Zuckerberg ile karşı karşıya geldiler. Mark Zuckerberg, bu sözlere karşı şöyle cevap verdi.
“Bu konuyla ilgili görüşlerim gayet net. İyimserim. Hayırcıları ve kıyamet senaryosu uyduranları anlamıyorum. Gerçekten olumsuz ve oldukça sorumsuz buluyorum” dedi.
Ayrıca, gelecek teknolojisiyle ilgili korku tacirliğinden yorulduğunu söyledi.
Elon Musk ise Zuckerberg’in bu açıklamalarına Twitter hesabı üzerinden yanıt verdi. Yapay zeka konusunda Zuckerberg ile konuştuğunu söyleyen Musk, Facebook CEO’sunun ‘bu konudaki anlayışının kıt’ olduğunu savundu.
✔ Yeni bir şey öğrenmek için Elon Musk şöyle diyor; “Sadece kitap okuyun. Okumayla kazanılan veri aralığı, biri konuşurken kazanılandan çok daha büyüktür.”
✔ Haftada 40 saat çalışarak devrim niteliğinde arabalar ya da roketler üretemezsiniz. Bu işe yaramaz. Mars’ın kolonileştirilmesi haftada 40 saat çalışmayla gerçekleşecek bir şey değildir.
✔ İnsanların işe gelmeyi iple çektiği bir ortam yaratabilmek inanılmaz derecede önemlidir, çünkü yaptığınız işi seviyorsanız sıkı çalışmak çok daha kolaydır. Teknik açıdan donanımlı insanlardan oluşan küçük bir grup, kısmen donanımlı olan kalabalık bir gruba her zaman üstün gelir.
✔ Genellikle yaptığım ve düzeltmeye çalıştığım en büyük hata, birinin yeteneğine kişiliğinden fazla önem vermemdir. Bir insanın iyi kalpli olup olmaması kesinlikle çok önemlidir. Bazen sadece beyin odaklı düşünme hatasına düşüyorum.
✔ Şöyle bir kuralımız var: Eğer toplantının katılımcılarından biri, o toplantının kendisi için faydalı olmadığının ve toplantının kendisine fayda sağlamadığının farkına varısa, o toplantıyı terk etmelidir.
✔ Özellikle arkadaşlarınızdan her zaman eleştirel geri bildirim talep edin. Çünkü arkadaşlarınız eleştirilerini genellikle akıllarından geçirirler ama size söylemezler.
✔ Aslında tüm ulaşım biçimlerinin, roketler hariç tamamıyla elektrikli hale geleceğini düşünüyorum.
✔ Uçan arabalar kulağa harika geliyor ama bunlar çok fazla rüzgara sebep olabilir, çok gürültülüdür ve kafanıza bir şeylerin düşme ihtimalleri oldukça yüksektir.
✔ Şehirlerle ilgili temel problem, onları üç boyut olarak inşa etmemiz. Her katı onlarca insanla dolu olan yüksek binalar inşa ediyorsunuz ancak yollarınız iki boyutlu oluyor. Bunun yürüyemeyeceği apaçık ortada. Çıkmaza gireceğiniz kesin. Ancak tünel yaparsanız üç boyutluluğa geçersiniz.
✔ İnsanlar bana neden bir roket şirketi kurduğumu sorduğunda şöyle cevap veriyorum; “Yüklü bir serveti ufak bir servete nasıl dönüştürebileceğimi bulmaya çalışıyorum.”
✔ Doğru uyku miktarını hesaplamaya çalışmışlığım var. Belli bir uyku eşiğinin altına düşebileceğimi, saatlerce uyanık kalsam dahi buna dayanabileceğimi ama zihinsel açıdan yorulacağım için daha az üretken olacağımı fark ettim. Dolayısıyla benim için doğru sayının gece başına ortalama 6-6.5 saat civarı olduğunu keşfettim.
✔ Eğer bir şey yeterince önemliyse, onun için gayret göstermelisiniz. Olası sonuç başarısızlık olsa bile.
✔ İleride Mars’ta çok iş fırsatı olacak.
Bu yazımızda Elon Musk kimdir? Elon Musk’ın hayatından, projelerinden, düşüncelerinden ve sözlerinden bahsetmeye çalıştım. Elon Musk yaptıklarıyla gerçekten insanın hayal gücünün gelişmesine katkı sağlıyor. Hani bir söz vardır ya,
“Kimileri hayal eder, kimileri yapar.”
İşte bu söz tam da Elon Musk için söylenmiş sanki.