EcmaScript 2015 ile birlikte JavaScript de iki önemli anahtar kelimeyi kullanmaya başladık. Bunlardan birisi const anahtar kelimesi bir diğeri ise let anahtar kelimesi. Bu yazımda JavaScript const nedir? onu öğreneceğiz.
JavaScript const Nedir?
Bazen kodlarımızı yazarken bazı değişkenlerin değerlerinin hiç değişmemesini isteyebiliyoruz. Örneğin personel listesini tutan bir program yazdığımızı düşünelim.
Her personelin bir T.C. kimlik numarası, doğum tarihi vb. bilgileri olur. Program kodlarını yazarken herhangi bir nedenden dolayı kodun ilerleyen kısımlarında bu değişkenlere farklı bir değer atamaya çalışabiliriz.
Eğer bu gibi bilgileri const anahtar kelimesi ile kullanmazsak herhangi bir hata vermeyeceği için farkına varmadan programımız yanlış çalışacaktır. Sonrasında ise hatanın nereden kaynaklandığını bulmak zor olacaktır.
Ama bu gibi daha sonra değişmesini istemediğimiz değişkenleri const anahtar kelimesi ile tanımlarsak, kodun ilerleyen kısımlarında bu değişkenlere yanlışlıkla farklı bir değer atamaya çalışırsak programımız hata verecektir. Böylece en baştan hatalarımızı görüp kodlarımızı düzenleme fırsatı bulabiliriz.
Şimdi örnekler üzerinden konuyu daha iyi anlamaya çalışalım.
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 |
<script> var PI = 3.141592653589793; PI = 3.14; console.log(PI); </script> |
Çıktısı : 3.14
Yukarıdaki kodu yazarken PI değişkenini var anahtar kelimesi ile yazdığımız için daha sonradan PI’nin değerini değiştirmeye çalıştığımızda herhangi bir hata vermeyecektir.
Aynı örneği const anahtar kelimesi ile yazmaya çalıştığımızda hata verecektir. Çünkü const anahtar kelimesi ile yazdığımız bir değişkenin değerini değiştiremeyiz.
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 |
<script> const PI = 3.141592653589793; PI = 3.14; </script> |
Hata : Uncaught TypeError: Assignment to constant variable.
Şimdi de const anahtar kelimesinin blok içerisindeki kullanımını inceleyelim.
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 |
<script> var sayi = 8; // Burada sayi değişkenin değeri 8 { const sayi = 5; // Burada sayi değişkenin değeri 5 } sayi = sayi + 10; // Burada sayi değişkenin değeri 18 console.log(sayi); </script> |
Çıktısı : 18
Yukarıdaki örnekte sayi değişkenini ilk olarak var anahtar kelimesi ile yazdım.
Sonrasında blok içerisinde sayi değişkenini const anahtar kelimesi ile yazdım. Blok içerisinde yazmış olduğumuz sayi değişkeni ile blok dışında yazmış olduğumuz sayi değişkeni farklıdır.
Blok içerisindeki sayi değişkeninin değerini değiştirmek istediğimizde hata alırken, blok dışındaki sayi değişkenine 10 daha ekleyip console ekranına yazdırdığımızda herhangi bir hata ile karşılaşmıyoruz.
⇒ Eğer bir değişkeni const anahtar kelimesi ile kullanacaksanız, değişkeni tanımlarken değerini de atamalısınız. Örneğin;
Yanlış Kullanım
1 2 3 4 5 6 7 8 9 |
<script> const PI; PI = 3.14159265359; </script> |
Doğru Kullanım
1 2 3 4 5 6 7 |
<script> const PI = 3.14159265359; </script> |
⇒ Const anahtar kelimesi ile tanımlanan bir nesnenin özelliklerini değiştirebilir veya yeni bir özellik ekleyebilirsiniz.
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 |
<script> const araba = { type:"Fiat", model:"500", color:"siyah" }; araba.color = "blue"; araba.km = 80000; console.log(araba.color, araba.km); </script> |
Çıktısı : blue 80000
⇒ Const anahtar kelimesi ile tanımlanan bir dizinin elemanlarının değerlerini değiştirebilir veya diziye yeni bir eleman ekleyebilirsiniz.
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 |
<script> const arabalar = ["BMW","Volvo","Saab"]; arabalar[0] = "Toyota"; console.log(arabalar[0]); arabalar.push("Audi"); console.log(arabalar[3]); </script> |
Çıktısı :
Toyota
Audi
Karşılaşabileceğiniz Bazı Hatalar
Son olarak bazı küçük kod parçaları ile const anahtar kelimesini kullanırken karşılaşabileceğimiz hataları inceleyelim. Aşağıdaki kodları kendiniz de bilgisayarınızda yazarak, verilen hataları incelerseniz konuyu daha iyi anlayabilirsiniz.
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 |
<script> var x = 5; // İzin verilir const x = 5; // Hata verir { let x = 5; // İzin verilir const x = 5; // Hata verir } </script> |
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 |
<script> const x = 5; // İzin verilir { const x = 8; // İzin verilir const x = 6; // Hata verir } </script> |
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 |
<script> const x = 5; // İzin verilir { const x = 6; // İzin verilir } { const x = 7; // İzin verilir } </script> |
Örnek
1 2 3 4 5 6 7 8 9 |
<script> araba = "BMW"; // araba değişkenini burada kullanamazsınız. Hata verir const araba = "BMW"; </script> |
Tarayıcı Desteği
Const anahtar kelimesi, Internet Explorer 10 veya daha öncesi sürümlerinde desteklenmez. Const anahtar kelimesi için tam desteğe sahip ilk tarayıcı sürümleri şunlardır:
- Chrome 49
- IE / Edge 11
- Firefox 36
- Safari 10
- Opera 36
Umarım “JavaScript const Nedir?” başlıklı yazım sizin için faydalı olmuştur.
Şu yazılar da ilginizi çekebilir.
JavaScript Nedir? JavaScript Ne İşe Yarar?
Yeni bir yazımda görüşmek üzere.